Marihuana jako lek na problemy z pamięcią i starzeniem się mózgu? Neuroprotekcyjne właściwości konopi

W ostatnich latach, marihuana, która przez długi czas była postrzegana głównie jako środek psychoaktywny, zaczęła być coraz szerzej badana pod kątem swoich potencjalnych korzyści medycznych. Historycznie, jak wspomina chińska księga farmacji z 2737 r. p.n.e., marihuana była stosowana w leczeniu wielu dolegliwości, w tym dny moczanowej, malarii i zaparć. Współczesne badania naukowe wskazują, że może ona również odgrywać kluczową rolę w ochronie mózgu przed procesami starzenia i chorobami neurodegeneracyjnymi, takimi jak choroba Alzheimera.

Kluczowe punkty

• Ostatnie badania wykazały, że stymulacja receptorów kannabinoidowych w mózgu może działać ochronnie.
• Kannabinoidy zawarte w konopiach mogą zapewniać ochronę przed skutkami udaru, przewlekłego bólu i stanów zapalnych.
• Konopie indyjskie mogą przywrócić neurogenezę i neuroplastyczność w starzejącym się mózgu poprzez zmniejszenie stanu zapalnego.

Związki chemiczne zawarte w roślinie konopi indyjskich przenikają przez barierę krew-mózg i wiążą się z receptorami endogennego systemu neurotransmiterów marihuany w mózgu, zwanym układem endokannabinoidowym. Gdyby to nie było prawdą, roślina marihuany byłaby popularna tylko ze względu na jej zastosowanie przy produkcji lin, papieru, tkanin i produktów spożywczych.

- Reklama -

Pierwszy endogenny związek marihuany znaleziony w mózgu nazywa się anandamid, od sanskryckiego słowa ananda, co oznacza “błogość”. Anandamid oddziałuje z konkretnymi receptorami, wpływając na funkcjonowanie mózgu. Obfitość tych receptorów w ludzkim organizmie wskazuje na znaczenie endogennego systemu w regulacji normalnego funkcjonowania mózgu.

Ochronne działanie kannabinoidów

Najnowsze badania wskazują, że marihuana może chronić mózg przed skutkami starzenia, redukując stan zapalny i wspierając procesy neurogenezy oraz neuroplastyczności. Zostało to potwierdzone przez badania, które wykazały, że stymulacja receptorów kannabinoidowych może znacząco przyczynić się do redukcji stanów zapalnych i regeneracji neuronalnej w mózgu. To może tłumaczyć, jak substancje zawarte w marihuanie mogą pomagać w ochronie przed skutkami udarów, przewlekłego bólu, a także stanów neurozapalnych.

Marihuana a utrata pamięci

Kannabinoidy mogą również chronić przed niektórymi aspektami utraty pamięci związanej z wiekiem. Zazwyczaj nie postrzegamy marihuany jako korzystnej dla naszego mózgu, a na pewno nie dla tworzenia wspomnień. Jak więc substancja, która wyraźnie upośledza pamięć, gdy jesteśmy pod jej wpływem, może chronić nasze mózgi przed konsekwencjami starzenia?

Odpowiedź prawdopodobnie ma wiele wspólnego ze sposobem funkcjonowania mózgu młodych i starszych osób oraz serią zmian związanych z wiekiem w chemii mózgu. Gdy jesteśmy młodzi, stymulacja receptorów kannabinoidowych w mózgu przeszkadza w tworzeniu wspomnień. Jednak później w życiu, mózg stopniowo wykazuje coraz większe stany zapalne i dramatyczny spadek tworzenia się nowych neuronów, zwanych neurogenezą, które są ważne dla tworzenia nowych wspomnień.

Marihuana i jej wpływ na neurogenezę oraz neuroplastyczność nie jest jednoznacznie zdefiniowany, ale badania sugerują, że może mieć ona potencjalnie pozytywne efekty, zwłaszcza w kontekście starzenia się mózgu.

Neurogeneza, czyli proces tworzenia nowych neuronów, jest najbardziej intensywny w młodości, lecz nie ustaje całkowicie w żadnym konkretnym wieku. Badania na modelach zwierzęcych wskazują, że składniki aktywne marihuany, takie jak kannabinoidy, mogą wspierać ten proces także w starszym wieku, przyczyniając się do regeneracji i tworzenia nowych komórek nerwowych w obszarach mózgu takich jak hipokamp.

Neuroplastyczność, czyli zdolność mózgu do adaptacji i reorganizacji w odpowiedzi na nowe doświadczenia, uczenie się, czy po uszkodzeniach, również może być pozytywnie modulowana przez substancje zawarte w marihuanie. Kannabinoidy mogą wpływać na różne ścieżki sygnałowe w mózgu, które są kluczowe dla utrzymywania i wzmacniania połączeń neuronalnych, co jest istotne w procesie uczenia się i pamięci.

Wyzwania i przyszłość

W kontekście medycznym jednym z głównych wyzwań jest izolacja korzystnych efektów marihuany od jej psychoaktywnych właściwości. Dalsze badania są niezbędne, aby zrozumieć, jak najlepiej wykorzystać potencjalne korzyści marihuany w leczeniu i zapobieganiu chorobom ośrodkowego układu nerwowego, takich jak różne formy epilepsji, stwardnienie rozsiane, choroba Parkinsona, i inne zaburzenia neuropsychiatryczne.

Choć długofalowe efekty stosowania marihuany wymagają dalszych badań, to jednak rosnące zainteresowanie jej potencjalnymi korzyściami w kontekście neuroprotekcji otwiera nowe możliwości terapeutyczne. Marihuana, jako lek, może w przyszłości odgrywać znaczącą rolę w medycynie, zwłaszcza w obszarze leczenia i zapobiegania skutkom starzenia się mózgu.

Źródła:

• Duncan RS et al., (2024) Cannabinoids and endocannabinoids as therapeutics for nervous system disorders: preclinical models and clinical studies. Neural Regeneration Res, 19:788–799, DOI10.4103/1673-5374.382220
• Wenk GL, “Your Brain on Food: How Chemicals Control Your Thoughts and Feelings,” 3rd Ed. Oxford University Press.
• Laws JS et al., (2022) Evaluating Cannabis sativa L.’s neuroprotection potential: From bench to bedside. Phytomedicine, 07, DOI10.1016/j.phymed.2022.154485Morereferences