Czy marihuana może chronić przed rakiem prostaty? Odkrycia naukowców

Rak prostaty jest drugim najczęściej występującym nowotworem u mężczyzn na świecie, stanowiąc poważne wyzwanie zdrowotne. Rocznie diagnozowanych jest około 1,4 miliona nowych przypadków tego nowotworu, co prowadzi do około 375 tysięcy zgonów. Czynniki ryzyka raka prostaty są dobrze udokumentowane i obejmują wiek, pochodzenie etniczne (szczególnie wysokie ryzyko wśród mężczyzn afroamerykańskich) oraz genetyczne predyspozycje.

Zainteresowanie badaczy skierowało się także ku czynnikom, które mogą mieć działanie ochronne. W tym kontekście konopie indyjskie, znane ze swoich właściwości medycznych, stały się przedmiotem badań w zakresie ich potencjalnego działania przeciwnowotworowego.

Celem badania opublikowanego w czasopiśmie Biomedicines było zbadanie związku między używaniem konopi indyjskich a ryzykiem raka prostaty. Naukowcy chcieli sprawdzić, czy historia używania konopi jest związana z niższym ryzykiem diagnozy raka prostaty, wykorzystując dane z obszernej ankiety przeprowadzonej na terenie Stanów Zjednoczonych.

- Reklama -

Metodologia badań

Badanie jest przekrojowe i obejmuje dane z National Survey on Drug Use and Health (NSDUH) z lat 2002-2020. NSDUH jest ogólnokrajową ankietą prowadzoną w Stanach Zjednoczonych, która zbiera dane na temat używania substancji psychoaktywnych oraz zdrowia psychicznego w populacji nieinstytucjonalizowanej.

Do analizy włączono 2,503 uczestników, którzy spełniali kryteria wieku (50 lat i więcej) oraz zgłaszali używanie konopi indyjskich w przeszłości lub obecnie. Wykluczono osoby młodsze niż 50 lat, ponieważ rak prostaty jest rzadko diagnozowany w tej grupie wiekowej, oraz osoby, które nie dostarczyły kompletnych danych na temat używania konopi lub zdrowia.

Do analizy danych użyto modeli wielozmiennych, aby ocenić związek między używaniem konopi a występowaniem raka prostaty, kontrolując jednocześnie inne czynniki demograficzne i zdrowotne. Modele te pozwalają na uwzględnienie potencjalnych czynników zakłócających i dokładniejsze oszacowanie wpływu używania konopi na ryzyko raka prostaty.

Analiza statystyczna obejmowała obliczenie wskaźników częstości występowania raka prostaty w różnych grupach użytkowników konopi oraz przeprowadzenie testów istotności statystycznej, aby określić, czy zaobserwowane różnice są statystycznie istotne.

Wyniki badań

Badanie obejmowało 2,503 uczestników, którzy byli w wieku 50 lat i starsi. Wszyscy uczestnicy zostali podzieleni na trzy grupy w zależności od ich historii używania konopi: obecni użytkownicy, byli użytkownicy oraz osoby, które nigdy nie używały konopi.

• Demograficzne cechy uczestników: Większość uczestników była w wieku od 50 do 64 lat, z mniejszą liczbą osób w wieku powyżej 65 lat. Pod względem etnicznym, badana populacja obejmowała głównie białych nie-Hiszpanów, ale także mniejszości etniczne.
• Behawioralne cechy uczestników: Uczestnicy różnili się pod względem stylu życia i nawyków zdrowotnych, takich jak dieta, aktywność fizyczna oraz inne nawyki zdrowotne, które mogły mieć wpływ na wyniki badania.

Związek między używaniem konopi a rakiem prostaty

Wyniki analizy wykazały niższe wskaźniki występowania raka prostaty wśród obecnych i byłych użytkowników konopi w porównaniu do osób, które nigdy nie używały konopi.

• Obecni użytkownicy konopi: W tej grupie 31.7% uczestników zgłaszało wystąpienie raka prostaty.
• Byli użytkownicy konopi: W tej grupie 31.6% uczestników zgłaszało wystąpienie raka prostaty.
• Nigdy nieużywający konopi: W tej grupie 39.9% uczestników zgłaszało wystąpienie raka prostaty.

Analiza podgrup wiekowych wykazała, że:

• Wiek 50-64 lat: Różnice w występowaniu raka prostaty między użytkownikami a nieużytkownikami konopi nie były statystycznie istotne.
• Wiek powyżej 65 lat: Byli użytkownicy konopi zgłaszali znacznie niższe wskaźniki raka prostaty (36.4%) w porównaniu do osób, które nigdy nie używały konopi (42.4%).

Analiza według grup etnicznych wykazała, że:

• Biali nie-Hiszpanie: Użytkownicy konopi zgłaszali niższe wskaźniki raka prostaty (28.9%) w porównaniu do nigdy nieużywających (38.3%).
• Inne grupy etniczne: Nie zaobserwowano istotnych różnic w występowaniu raka prostaty między użytkownikami a nieużytkownikami konopi.

Interpretacja wyników

Wyniki badania sugerują, że konopie indyjskie mogą mieć działanie ochronne przeciwko rakowi prostaty. Biologiczne mechanizmy, które mogłyby tłumaczyć te obserwacje, obejmują działanie przeciwnowotworowe kannabinoidów. Kannabinoidy mogą wpływać na cykl komórkowy, promować apoptozę (zaprogramowaną śmierć komórek) oraz indukować autofagię (proces, w którym komórki degradują i recyklingują własne komponenty). Efekt autofagii można uzyskać również poprzez post, który trwa minimum 16 godzin.

Porównanie z innymi badaniami pokazuje, że wyniki są zgodne z wcześniejszymi badaniami przedklinicznymi, które wykazały, że kannabinoidy mogą hamować wzrost komórek nowotworowych w różnych modelach nowotworowych, w tym w raku płuc, głowy i szyi. Jednakże, należy zauważyć, że badania te były głównie przeprowadzone na modelach zwierzęcych i komórkowych, co podkreśla potrzebę dalszych badań klinicznych na ludziach.

Wyniki tego badania dostarczają dodatkowych dowodów na potencjalnie ochronną rolę konopi indyjskich przeciwko rozwojowi raka prostaty, ale konieczne są dalsze badania, aby potwierdzić te obserwacje i dokładniej zrozumieć mechanizmy, które za tym stoją.

Dyskusja i znaczenie wyników

Wyniki naszego badania sugerują, że używanie konopi indyjskich może mieć potencjalnie ochronne działanie przeciwko rakowi prostaty. Naukowcy zaobserwowali niższe wskaźniki samozgłoszonego raka prostaty wśród obecnych i byłych użytkowników konopi w porównaniu do osób, które nigdy nie używały konopi. Wyniki te są szczególnie istotne w kontekście osób powyżej 65 roku życia oraz białych nie-Hiszpanów.

Biologiczne mechanizmy działania kannabinoidów w kontekście antynowotworowym mogą obejmować:

• Dysregulację cyklu komórkowego: Kannabinoidy mogą wpływać na kompleksy cyklina–CDK oraz inne szlaki sygnałowe, takie jak AKT czy Cdc2.
• Efekty proapoptotyczne: Kannabinoidy mogą promować apoptozę poprzez zwiększenie produkcji reaktywnych form tlenu (ROS), aktywację kaspaz oraz inhibicję szlaków PI3K/Akt i RAS-MAPK/ERK.
• Indukcja autofagii: Kannabinoidy mogą stymulować proces autofagii poprzez aktywację receptorów CB1 i CB2, a także niezależnie od tych receptorów.
• Działanie antyinwazyjne i antyangiogenne: Kannabinoidy mogą hamować inwazję komórek nowotworowych oraz tworzenie nowych naczyń krwionośnych, co jest kluczowe dla wzrostu guza.

Ograniczenia badania

Mimo interesujących wyników, badanie posiada pewne ograniczenia, które należy wziąć pod uwagę:

• Natura przekrojowa badania: Przekrojowy charakter badania oznacza, że nie możemy wyciągać wniosków przyczynowo-skutkowych. Badanie pokazuje jedynie korelację między używaniem konopi a niższym ryzykiem raka prostaty.
• Samozgłoszenia uczestników: Badanie opiera się na samozgłoszeniach uczestników dotyczących ich historii zdrowia i używania konopi, co może prowadzić do błędów wynikających z pamięci lub świadomego zaniżania informacji.

Z tych powodów konieczne są dalsze badania prospektywne, które pozwolą na bardziej precyzyjne określenie związku przyczynowego oraz wyeliminowanie potencjalnych błędów wynikających z natury przekrojowej i samozgłoszeń.

Wnioski

Główne wyniki badania sugerują, że używanie konopi indyjskich może być związane z niższym ryzykiem raka prostaty. Wyniki dostarczają dodatkowych dowodów na potencjalnie ochronne działanie konopi, ale konieczne są dalsze badania, aby potwierdzić te odkrycia i zrozumieć mechanizmy, które za nimi stoją.

Jeśli dalsze badania potwierdzą nasze wyniki, kannabinoidy mogą znaleźć zastosowanie jako terapia wspomagająca w profilaktyce raka prostaty. Może to mieć istotne znaczenie dla praktyki klinicznej i zdrowia publicznego, szczególnie w kontekście starzejącej się populacji mężczyzn oraz rosnącego zainteresowania medycznym zastosowaniem konopi.