Nowe badanie dotyczące wzorców konsumpcji narkotyków wśród mieszkańców Unii Europejskiej (UE) pokazuje, że używanie marihuany wzrosło, a zażywanie MDMA znacznie spadło.
Badanie przeprowadzone online między marcem a kwietniem 2021 r. przez Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (EMCDDA) wykazało, że największe zmiany w spożyciu nielegalnych substancji dotyczą konopi indyjskich i ecstasy.
Celem było zbadanie wzorców zażywania narkotyków i uwzględnienie ich w przyszłej polityce narkotykowej. Ankieta została przeprowadzona w 21 krajach UE i dziewięciu krajach spoza UE wśród pełnoletnich osób, które zgłosiły używanie narkotyków.
Wyniki ankiety, opublikowane 20 stycznia, pokazały wzorce używania narkotyków na podstawie odpowiedzi 48469 uczestników. Okazuje się, że najczęściej używanym narkotykiem w Europie jest alkohol. Do picia alkoholu w ciągu ostatniego roku przyznało się aż 94% ankietowanych. 93% respondentów ankiety stwierdziło, że używało marihuany w ciągu ostatnich 12 miesięcy, a 83% badanych w ciągu ostatniego roku paliło tytoń.
Wzorce używania narkotyków w Europie
„MDMA/ecstasy (35 procent), kokaina (35 procent) i amfetamina (28 procent) były kolejnymi najczęściej używanymi nielegalnymi substancjami, przy czym kolejność tych trzech narkotyków różniła się w zależności od kraju. Około jedna trzecia respondentów (32 procent) przyznała, że używa więcej marihuany, a 42 procent używa mniej MDMA/ekstazy”.
Wyniki pokazują również, że ankietowana grupa używała LSD (20 proc.), nowej substancji psychoaktywnej (16 proc.), ketaminy (13 proc.) i heroiny (trzy proc.).
Uczestnicy z Albanii, Bośni i Hercegowiny, Macedonii Północnej, Czarnogóry, Serbii i Kosowa również zgłosili wysokie spożycie konopi indyjskich i zmniejszenie używania innnych substancji – zwłaszcza ecstasy.
„Większość respondentów (91 proc.) zgłosiła używanie konopi indyjskich w ciągu ostatnich 12 miesięcy, a następnie kokainy (38 proc.), MDMA/ecstasy (22 proc.) i amfetaminy (20 proc.). Około jedna trzecia respondentów (32 procent) przyznała, że używa więcej konopi indyjskich, a 34 procent używa mniej MDMA/ecstasy”.
Motywacja do używania narkotyków
Motywacje do zażywania poszczególnych narkotyków często odzwierciedlają efekty, jakich spodziewają się użytkownicy, gdy z nich korzystają. Jeśli chodzi o miejsce spożywania tych substancji, to 85 procent uczestników w Unii Europejskiej i 72 procent z Bałkanów Zachodnich używało tych substancji w domu, a nie w miejscach publicznych.
Konopie indyjskie
Badania pokazały również motywację do używania konopi w domu. Użytkownicy marihuany najczęściej chcieli się zrelaksować i poprawić sen. Marihuana najczęściej stosowana była w celu:
- redukcji stresu/relaksu (78%)
- osiągnięcia haju/rozerwania się (70%)
- poprawy snu (51%)
- leczenia depresji (39%)
- łagodzenia niepokoju/socjalizacji (35%)
- redukcji bólu (24%)
- zwiększenia wydajności w szkole/pracy/sporcie (15%)
- z ciekawości (10%)
Ankietowani zostali zapytani, czy pandemia COVID-19 miała wpływ na konsumpcję marihuany. 20% ankietowanych stwierdziło, że podczas pandemii używało mniej marihuany, 38% nie zmieniło ilości zużywanej marihuany, 32% używało jej więcej, a 10% udzieliło odpowiedzi “nie wiem”.
MDMA
Stosowanie MDMA/ecstasy było natomiast wykorzystywane głównie do uzyskania efektów euforycznych i towarzyskich. Dane opublikowane przez EMCDDA pokazują, że motywacją do stosowania MDMA były:
- dla zabawy/rozerwanie się (87%)
- socjalizacja (41%)
- z ciekawości (24%)
- redukcja stresu/relaks (22%)
- leczenie depresji i niepokoju (14%)
- inne (7%)
- zwiększenie wydajności w szkole/pracy/sporcie (3%)
- redukcja bólu i stanów zapalnych (1%)
Odnotowany spadek używania MDMA przez respondentów w tym okresie może być związany z blokadami związanymi z COVID-19, kiedy wiele osób było zamkniętych w swoich domach, a dostęp do miejsc spotkań towarzyskich był ograniczony.
Procent ankietowanych, którzy przyznali się do używania poszczególnych substancji w ciągu ostatnich 12 miesięcy:
| Alkohol | 94% |
| Marihuana | 93% |
| Tytoń | 84% |
| MDMA | 35% |
| Kokaina | 34% |
| Amfetamina | 28% |
| LSD | 20% |
| Nowe substancje | 16% |
| Ketamina | 13% |
| Metamfetamina | 9% |
| Heroina | 3% |
Wpływ ankiet na politykę narkotykową
Informacje udostępnione przez prawie 50 000 ankietowanych osób to tylko niewielka część UE, ale nadal dają wgląd w zmieniające się nawyki mieszkańców. Chociaż ankiety internetowe nie są reprezentatywne dla ogółu społeczeństwa, starannie przeprowadzone i połączone z tradycyjnymi metodami gromadzenia danych mogą pomóc w nakreśleniu bardziej szczegółowego, realistycznego i aktualnego obrazu zażywania narkotyków i rynków narkotykowych w Europie.
Dyrektor EMCDDA, Alexis Goosdeel, podzielił się oświadczeniem dotyczącym celu tego badania. „Ankiety internetowe są kluczowym elementem naszego monitorowania zmieniającego się problemu narkotykowego w Europie” – powiedział Goosdeel.
„Pomagają nam dotrzeć do ważnej grupy docelowej za pomocą internetu. Dzisiejsze wyniki ujawniają szeroką gamę narkotyków dostępnych w Europie i dostarczają cennych informacji na temat pojawiających się trendów i zmieniających się wzorców zażywania podczas pandemii COVID-19. 100 organizacji dołączyło do nas w tworzeniu, tłumaczeniu i rozpowszechnianiu ankiety, zapewniając, że jest to teraz nieocenione narzędzie, które pomaga dostosować i kształtować politykę narkotykową w przyszłości”.
