Spis treści ▼
Teleporady stały się nieodłącznym elementem nowoczesnej opieki zdrowotnej w Polsce, umożliwiając pacjentom szybki i wygodny dostęp do konsultacji z lekarzem bez potrzeby wychodzenia z domu. Jednak w najnowszej decyzji Ministerstwa Zdrowia, dostęp do niektórych substancji, w tym medycznej marihuany, został znacząco ograniczony. Od teraz lekarze nie będą mogli przepisywać marihuany medycznej podczas teleporady, co wywołało wiele pytań i obaw wśród pacjentów.
Dlaczego wprowadzono zmiany?
Decyzja Ministerstwa Zdrowia jest odpowiedzią na rosnące obawy związane z nadużywaniem systemu recept zdalnych. System e-recept, choć wygodny, otworzył furtkę do nadużyć, zwłaszcza w przypadku środków uzależniających, takich jak opioidy. W związku z tym w ramach nowelizacji rozporządzenia dotyczącego środków odurzających, substancji psychotropowych i prekursorów kategorii 1, medyczna marihuana została dodana do listy substancji, których nie można przepisywać na odległość.
Minister zdrowia Izabela Leszczyna wyjaśniła, że resort przychylił się do uwag zgłoszonych przez samorządy lekarzy i farmaceutów. Początkowo marihuana medyczna nie była objęta nowelizacją, jednak po publicznych konsultacjach zdecydowano o jej włączeniu na listę substancji wymagających osobistego kontaktu z lekarzem. Celem zmiany jest uszczelnienie systemu teleporad, aby zapobiec nadużyciom i nieodpowiedzialnemu przepisywaniu substancji o działaniu uzależniającym lub psychotropowym.
Medyczna marihuana – nowe zasady
Od tej pory pacjenci, którzy korzystają z terapii opartej na medycznej marihuanie, nie będą mogli uzyskać recepty zdalnie. Wymagana będzie osobista wizyta u lekarza, który na podstawie bezpośredniego badania zdecyduje o dalszym leczeniu. Zmiana ta ma na celu zapewnienie większego bezpieczeństwa pacjentom i ograniczenie potencjalnych nadużyć.
Medyczna marihuana została przyrównana do takich substancji jak morfina, oksykodon czy fentanyl, które również wymagają bezpośredniego kontaktu z lekarzem przed przepisaniem. Ministerstwo Zdrowia argumentuje, że choć marihuana nie jest tak niebezpieczna jak opioidy, jej stosowanie powinno być kontrolowane, aby zapobiec przypadkom nieodpowiedzialnego użycia.
Kogo dotkną zmiany?
Zmiana ta z pewnością wpłynie na pacjentów, którzy dotychczas korzystali z teleporad, aby uzyskać receptę na medyczną marihuanę. Szczególnie dotknięci mogą być pacjenci zmagający się z przewlekłymi chorobami, takimi jak nowotwory, przewlekły ból czy choroby neurologiczne, dla których dostęp do medycznej marihuany często był kluczowy w łagodzeniu objawów. Teraz będą musieli umawiać się na osobiste wizyty u lekarza, co może być utrudnieniem, zwłaszcza w przypadku osób z ograniczoną mobilnością lub zamieszkałych w rejonach o ograniczonym dostępie do specjalistycznej opieki medycznej.
Ilość stacjonarnych klinik konopnych w Polsce jest bardzo mała, co może stanowić ogromne wyzwanie dla kilkudziesięciu tysięcy pacjentów korzystających z terapii medyczną marihuaną. Oznacza to, że wielu z nich, zamiast szukać legalnej pomocy, może być zmuszonych do szukania alternatywnych źródeł na czarnym rynku. Grupom przestępczym, w tym dilerom na platformach takich jak Telegram, taka sytuacja przyniesie korzyści, a pacjenci narażeni będą na stosowanie produktów niewiadomego pochodzenia, co może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych.
Opinia ekspertów
Wśród ekspertów opinie na temat tej zmiany są podzielone. Naczelna Izba Lekarska oraz przedstawiciele farmaceutów wspierają decyzję Ministerstwa, argumentując, że teleporady, choć wygodne, nie zawsze umożliwiają pełną ocenę stanu zdrowia pacjenta. Bezpośredni kontakt z lekarzem jest szczególnie ważny w przypadku substancji, które mogą wpływać na funkcje psychiczne lub fizyczne pacjenta.
Jednak wśród pacjentów i organizacji broniących praw pacjentów pojawiają się obawy, że nowa regulacja może ograniczyć dostęp do leczenia, zwłaszcza dla osób, które dotychczas korzystały z teleporad jako jedynej formy kontaktu z lekarzem. Krytycy argumentują, że wprowadzenie większej liczby barier w dostępie do medycznej marihuany może doprowadzić do pogorszenia stanu zdrowia pacjentów, którzy nie będą w stanie regularnie spotykać się z lekarzem. Możliwe jest również zwiększenie obrotu na czarnym rynku, co zwiększa ryzyko stosowania nielegalnych i niebezpiecznych produktów.
Przyszłość teleporad i medycznej marihuany w Polsce
Zmiana w przepisach dotyczących medycznej marihuany wpisuje się w szerszy kontekst dyskusji na temat telemedycyny w Polsce. Teleporady zyskały na popularności podczas pandemii COVID-19, kiedy to stały się kluczowym narzędziem w zapewnieniu ciągłości opieki zdrowotnej. Jednak rosnąca liczba nadużyć związanych z receptomatami zmusiła Ministerstwo Zdrowia do przemyślenia zasad dostępu do niektórych substancji za pośrednictwem teleporad.
Ministerstwo planuje dalsze zmiany w standardach teleporad, aby lepiej dostosować system do potrzeb pacjentów, jednocześnie chroniąc ich przed nadużyciami. Niewykluczone, że w przyszłości pojawią się nowe regulacje, które umożliwią bardziej elastyczny dostęp do medycznej marihuany, zwłaszcza dla pacjentów z przewlekłymi chorobami. Na razie jednak obowiązujące przepisy pozostają surowe, a dostęp do tej formy terapii będzie wymagał osobistej konsultacji z lekarzem.
Podsumowanie
Decyzja o zakazie przepisywania medycznej marihuany podczas teleporady jest kolejnym krokiem Ministerstwa Zdrowia w walce z nadużyciami w systemie e-recept. Choć zmiana ta ma na celu ochronę pacjentów, to jednocześnie wprowadza dodatkowe trudności dla osób korzystających z terapii konopnych. W dłuższej perspektywie kluczowe będzie monitorowanie efektów tej regulacji oraz ewentualne dostosowanie systemu do potrzeb pacjentów, aby zapewnić im bezpieczny i skuteczny dostęp do leczenia.
Ministerstwo Zdrowia zapowiada dalsze prace nad standardami teleporad, co może w przyszłości przynieść nowe rozwiązania, które uwzględnią potrzeby pacjentów korzystających z medycznej marihuany. Na razie jednak pacjenci muszą liczyć się z koniecznością osobistego kontaktu z lekarzem, jeśli chcą kontynuować terapię opartą na konopiach. Jednocześnie istnieje ryzyko, że pacjenci zwrócą się do czarnego rynku, co otworzy drzwi dla dilerów i grup przestępczych, a w efekcie może doprowadzić do zwiększenia zagrożenia dla zdrowia pacjentów.
