Parlamentarny Zespół ds. Depenalizacji Marihuany, powstały 25 września 2024 roku, rozpoczął prace nad zmianą przepisów dotyczących marihuany. Wczorajsze posiedzenie, które odbyło się 5 grudnia 2024 roku, było już trzecim spotkaniem zespołu. Spotkanie stanowiło okazję do wysłuchania przedstawicieli stowarzyszenia Wolne Konopie oraz do omówienia kluczowych wyzwań związanych z reformą prawa.
Tło i kontekst
Polska od lat utrzymuje jedne z najbardziej restrykcyjnych przepisów dotyczących marihuany w Unii Europejskiej. Obecne prawo penalizuje nawet posiadanie niewielkich ilości, co skutkuje ogromnymi kosztami społecznymi i ekonomicznymi. Rocznie około 10 000 spraw o posiadanie „nieznacznych ilości” kończy się umorzeniem, jednak procesy te obciążają wymiar sprawiedliwości, policję i prokuratury.
Na tle innych państw Polska wyróżnia się konserwatywnym podejściem. Niemcy wprowadziły depenalizację posiadania do 25 g oraz uprawy trzech roślin na własny użytek, a Czechy oraz Portugalia od dawna korzystają z liberalniejszych rozwiązań. W Polsce, jak podkreślano na posiedzeniu zespołu parlamentarnego, brak jasnych regulacji skutkuje nierównością wobec prawa – mieszkańcy bardziej konserwatywnych regionów są częściej karani niż ci z dużych miast, takich jak Warszawa.
Zespół ds. Depenalizacji Marihuany odbył dotychczas trzy posiedzenia:
- 7 listopada 2024 – Wybór Prezydium i omówienie planu pracy zespołu.
- 19 listopada 2024 – Posiedzenie poświęcone omówieniu pierwszych propozycji regulacji.
- 5 grudnia 2024 – Spotkanie z przedstawicielami stowarzyszenia Wolne Konopie, które miało na celu wysłuchanie ich opinii oraz zaprezentowanie ich postulatów dotyczących depenalizacji.
Cele zespołu parlamentarnego
Podczas wczorajszego spotkania głównym celem było wypracowanie planu minimum, który miałby szansę uzyskać szerokie poparcie w Sejmie. Jak zaznaczyli uczestnicy spotkania, priorytetem jest:
Przeczytaj więcej
- Depenalizacja posiadania do 15 gramów marihuany – wprowadzenie jasnych progów ilości, które byłyby uznawane za „nieznaczne”.
- Legalizacja uprawy jednego krzaka konopi na własny użytek – propozycja ta ma na celu ograniczenie czarnego rynku oraz umożliwienie użytkownikom uzyskania bezpiecznego produktu.
Przedstawiciele stowarzyszenia Wolne Konopie podkreślili, że obecne przepisy są niesprawiedliwe i szkodliwe społecznie. Jak wskazali, karanie za niewielkie ilości marihuany prowadzi do stygmatyzacji, wykluczenia społecznego oraz obciąża wymiar sprawiedliwości.
Posłowie zgodzili się, że kluczowe jest wypracowanie kompromisu, który miałby szansę na przyjęcie przez większość parlamentarną. Podkreślili także, że wprowadzenie jasnych regulacji może ograniczyć nierówności regionalne w stosowaniu prawa.
Cele zespołu parlamentarnego
Podstawowym celem Parlamentarnego Zespołu ds. Depenalizacji Marihuany jest stworzenie realistycznych i akceptowalnych przez większość polityczną zmian legislacyjnych, które mogłyby stanowić fundament dla dalszych reform. Propozycje te obejmują:
- Depenalizację posiadania do 15 gramów marihuany – ustalenie jasnych progów ilości, które byłyby uznawane za „nieznaczne” i nie podlegałyby karze.
- Legalizację uprawy jednego krzaka konopi na własny użytek – rozwiązanie to ma na celu ograniczenie czarnego rynku i umożliwienie użytkownikom uzyskania bezpiecznego, nieskażonego produktu.
Dyskusja nad wprowadzeniem wyraźnych progów ilościowych dla „nieznacznych ilości” była jednym z kluczowych punktów spotkania. Obecne przepisy pozostawiają zbyt wiele miejsca na subiektywną interpretację przez prokuratorów i sędziów, co prowadzi do regionalnych nierówności w stosowaniu prawa.
Posłowie zauważyli, że brak precyzyjnych regulacji powoduje, że w jednych regionach Polski osoba posiadająca niewielką ilość marihuany może liczyć na umorzenie sprawy, podczas gdy w innych zostanie ukarana więzieniem. Ustalenie ogólnokrajowych standardów ma na celu wyeliminowanie tych nierówności oraz zmniejszenie stygmatyzacji użytkowników marihuany.
Najważniejsze argumenty za depenalizacją
Społeczne:
- Zmniejszenie stygmatyzacji użytkowników – Obecne przepisy często prowadzą do wykluczenia społecznego. Osoby karane za niewielkie ilości marihuany stają się ofiarami systemu, który piętnuje ich zamiast oferować pomoc. Depenalizacja ma na celu zmniejszenie tego problemu.
- Eliminacja barier w życiu zawodowym i społecznym – Wyroki za posiadanie marihuany mogą uniemożliwić podjęcie pracy, zapisanie się na studia czy korzystanie z pełni praw obywatelskich. Wykluczenie takie dotyka zarówno użytkowników rekreacyjnych, jak i medycznych.
Ekonomiczne:
- Redukcja kosztów wymiaru sprawiedliwości i policji – Ściganie i karanie osób za posiadanie niewielkich ilości marihuany generuje ogromne koszty. Szacuje się, że depenalizacja mogłaby zaoszczędzić polskiemu budżetowi około 500 milionów złotych rocznie.
- Przekierowanie zasobów na walkę z poważniejszymi przestępstwami – Zwolnione zasoby policyjne i sądowe mogłyby zostać wykorzystane do walki z groźniejszymi przestępstwami, takimi jak handel narkotykami na dużą skalę, przemoc domowa czy przestępstwa gospodarcze.
Zdrowotne:
- Lepsza kontrola jakości marihuany – Pozwolenie na uprawę jednego krzaka konopi na własny użytek może ograniczyć czarny rynek, gdzie jakość produktów bywa wątpliwa, a często są one skażone szkodliwymi substancjami.
- Edukacja i ochrona młodzieży – Legalne i kontrolowane środowisko dla użytkowników marihuany ułatwi prowadzenie działań edukacyjnych oraz zmniejszy dostęp młodzieży do tej substancji. Zamiast kryminalizacji, możliwa będzie skuteczna prewencja.
Wypowiedzi kluczowych uczestników
Podczas posiedzenia Parlamentarnego Zespołu ds. Depenalizacji Marihuany głos zabrali zarówno parlamentarzyści, jak i przedstawiciele stowarzyszenia Wolne Konopie, którzy od lat walczą o zmiany w polskim prawie.
Cytaty podkreślające niesprawiedliwość obecnego systemu
„Obecny system karania za niewielkie ilości marihuany nie spełnia swojej funkcji. Chroni czarny rynek, obciąża policję i wymiar sprawiedliwości, a cierpią na tym zwykli obywatele” – powiedział aktywista Przemysław Zawadzki.
„To, czy ktoś zostanie ukarany za posiadanie marihuany, zależy od regionu, w którym mieszka. W dużych miastach często dochodzi do umorzeń, ale na Podkarpaciu za pół grama można trafić do więzienia. To nie jest sprawiedliwość” – dodał Jakub Gajewski, wiceprzewodniczący stowarzyszenia.
Wniosek o uwzględnienie uprawy jednego krzaka
Jednym z kluczowych postulatów przedstawionych podczas posiedzenia było wprowadzenie zgody na uprawę jednego krzaka konopi na własny użytek. Jak zauważyli aktywiści, taki zapis pozwoliłby użytkownikom na dostęp do czystego produktu i ograniczenie kontaktów z czarnym rynkiem.
„Uprawa jednego krzaka to minimum, które może zmniejszyć uzależnienie od dilerów i poprawić bezpieczeństwo użytkowników” – argumentował Zawadzki.
Regulacje dotyczące THC we krwi kierowców
W trakcie posiedzenia poruszono również kwestię prowadzenia pojazdów pod wpływem marihuany. Posłowie oraz eksperci zgodzili się, że należy wypracować jasne przepisy, które będą rozróżniały „stan po użyciu” od „stanu pod wpływem”.
„Osoby leczone medyczną marihuaną często rezygnują z prowadzenia pojazdów, nawet jeśli nie są już pod wpływem substancji. Obecne przepisy są dla nich wyjątkowo krzywdzące” – podkreślił jeden z parlamentarzystów.
Uprawa konopi przemysłowych
Dyskusja dotyczyła również podniesienia dopuszczalnego poziomu THC w konopiach przemysłowych do 1%. Jak wskazano, zmiana ta ułatwiłaby życie rolnikom i zwiększyła konkurencyjność polskiego rynku.
Wyzwania i kontrowersje
Jednym z głównych wyzwań jest brak jednomyślności wśród parlamentarzystów. W bardziej konserwatywnych regionach kraju zarówno politycy, jak i społeczeństwo mogą być mniej przychylni zmianom.
Obecny brak precyzyjnych regulacji dotyczących stężenia THC w produktach oraz dopuszczalnych norm dla kierowców budzi wiele kontrowersji. Dyskusja wskazała, że Polska powinna czerpać z doświadczeń krajów takich jak Niemcy czy Czechy, które wprowadziły jasne standardy w tej kwestii.
Część uczestników posiedzenia podkreśliła, że zmniejszenie liczby wypadków drogowych będzie wymagało skutecznej edukacji społecznej i jasnych przepisów dotyczących odpowiedzialności kierowców.
Podsumowanie dyskusji i dalsze kroki
Posiedzenie zakończyło się ustaleniem wstępnego harmonogramu działań:
- Harmonogram kolejnych spotkań
Zespół planuje kolejne posiedzenie jeszcze przed końcem roku. Podczas tego spotkania mają zostać omówione konkretne zapisy przyszłego projektu ustawy. - Zaproszenie przedstawicieli ministerstw i ekspertów
W planach jest zaproszenie przedstawicieli Ministerstwa Sprawiedliwości, MSWiA, Ministerstwa Zdrowia oraz ekspertów z zakresu polityki narkotykowej, aby uzyskać ich opinie na temat proponowanych rozwiązań. - Współpraca z organizacjami społecznymi
Zespół zapowiedział dalszą współpracę z organizacjami takimi jak Wolne Konopie oraz zbieranie opinii od obywateli. Podkreślono również znaczenie konsultacji społecznych i uwzględnienia głosów osób dotkniętych obecnymi przepisami.
Wpływ międzynarodowy
Polska nie jest pierwszym krajem, który podejmuje kroki w kierunku liberalizacji przepisów dotyczących marihuany. Wiele państw Europy i świata od lat stosuje rozwiązania, które mogą stanowić wzór dla polskiego prawodawstwa.
Lekcje z Czech, Niemiec, Portugalii i Kanady
- Czechy – Już w 2010 roku Czechy zdepenalizowały posiadanie do 15 gramów marihuany i uprawę do pięciu roślin na własny użytek. System ten zmniejszył presję na wymiar sprawiedliwości i pozwolił skupić się na edukacji oraz zapobieganiu uzależnieniom.
- Niemcy – Niedawno Niemcy wprowadziły depenalizację posiadania do 25 gramów oraz możliwość uprawy trzech krzaków. Kraj ten rozpoczął także prace nad szeroką legalizacją marihuany, która ma na celu regulację rynku i ograniczenie czarnego rynku.
- Portugalia – Jako jeden z pionierów w Europie, Portugalia w 2001 roku zdepenalizowała wszystkie narkotyki, w tym marihuanę. Zamiast karać użytkowników, kraj skupił się na programach rehabilitacyjnych i edukacyjnych, co znacząco obniżyło liczbę uzależnień oraz poprawiło zdrowie publiczne.
- Kanada – W 2018 roku Kanada zalegalizowała marihuanę zarówno do celów medycznych, jak i rekreacyjnych. Dzięki kompleksowej regulacji rynek konopi został w pełni przejrzysty, co zwiększyło bezpieczeństwo użytkowników i przyniosło państwu znaczące dochody z podatków.
Polska, jako jeden z ostatnich krajów w Unii Europejskiej, utrzymuje pełną penalizację marihuany. Przedstawiciele zespołu parlamentarnego oraz stowarzyszenia Wolne Konopie podkreślali, że dostosowanie prawa do standardów europejskich jest nie tylko kwestią sprawiedliwości społecznej, ale również wymogiem współczesnych realiów:
- Zmniejszenie nierówności społecznych – Wprowadzenie jednolitych standardów w Polsce mogłoby zapobiec regionalnym różnicom w stosowaniu prawa.
- Ograniczenie czarnego rynku – Umożliwienie uprawy na własny użytek ograniczyłoby zależność od dealerów i zmniejszyło wpływy grup przestępczych.
- Poprawa zdrowia publicznego – Regulacja rynku marihuany umożliwiłaby kontrolę jakości produktów, co przełożyłoby się na mniejsze ryzyko dla użytkowników.
Wnioski
Wczorajsze posiedzenie Parlamentarnego Zespołu ds. Depenalizacji Marihuany to ważny krok w kierunku bardziej sprawiedliwego i racjonalnego prawa w Polsce. W debacie wybrzmiały kluczowe postulaty: depenalizacja posiadania do 15 gramów, legalizacja uprawy jednego krzaka oraz wprowadzenie jasnych regulacji dotyczących THC we krwi kierowców.
Uczestnicy posiedzenia zgodzili się, że zmiany te mogą przynieść wymierne korzyści społeczne, ekonomiczne i zdrowotne, jednocześnie dostosowując polskie prawo do standardów europejskich.
Czy uda się osiągnąć konsensus polityczny i przekonać sceptyków do zaproponowanych rozwiązań? Odpowiedź na to pytanie poznamy w nadchodzących miesiącach, gdy zespół przystąpi do konkretnych prac legislacyjnych.
🎯 Najlepsze produkty dla miłośników 🥦!
💨 Sprawdź wybrane produkty w naszym sklepie i wybierz coś dla siebie!
